Tokom proteklih deset mjeseci, kroz projek program „Kutak ekološkog zajedništva – KEZ“, Ulcinj je postao prepoznat kao grad u kojem se ekologija, edukacija i zajedništvo susreću u praksi.
Inicijator i organizator programa je Društvo Dr Martin Schneider-Jacoby Assoc. – MSJA, koje je kroz niz aktivnosti okupilo građane, istaknute stručnjake, institucije i volontere sa zajedničkim ciljem – da se ojača svijest o značaju očuvanja prirode, prirodnih i kulturnih pejzaža, klimatskih promjena i lokalnog biodiverziteta.
Program KEZ – Kutak Ekološkog Zajedništva realizovan je u okviru programa „Podržani = Osnaženi“, koji sprovodi Fond za aktivno građanstvo (fAKT) u partnerstvu sa Zakladom za razvoj lokalne zajednice „Slagalica“ iz Hrvatske. Program finansira Evropska unija, a kofinansira Ministarstvo javne uprave Crne Gore.
ZAJEDNIŠTVO KOJE RASTE
Kroz KEZ je stvoren otvoren i inkluzivan prostor za dijalog, ideje i akciju. Tokom realizacije projekta održane su brojne radionice posvećene održivom razvoju, reciklaži i ponovnoj upotrebi materijala, kompostiranju, očuvanju i uzgoju autohtonih biljnih vrsta, klimatskim promjenama i ulozi lokalne zajednice u zaštiti prirodnih resursa.
Učesnici različitih generacija učili su o značaju Ulcinjske solane, Velike plaže, delte Bojane i Ulcinjske maslinade — prirodnih dragulja koji svjedoče o bogatom ekološkom i kulturnom nasljeđu ovog kraja. Kroz zajednički rad, KEZ je postao mjesto susreta, prijateljstva i konkretnih akcija koje su obogatile zajednicu i potvrdile snagu saradnje.
Spojom teorije i prakse je u utorak 7. oktobra 2025. godine, u jutarnjim satima, održana je interaktivna radionica posvećena autohtonim vrstama. Nakon inspirativnog predavanja dr Seada Hadžiablahovića, botaničara iz Agencije za zaštitu životne sredine, pod krošnjom starog hrasta medunca u Krutama, učesnici su učestvovali u praktičnom dijelu radionice – sakupljanju žireva hrasta medunca. Ovaj dio radionice je vodio Nenad Pajović, šumarski tehničar iz Uprave za šume Crne Gore, koji je učesnicima približio značaj kvaliteta žireva, metoda sakupljanja, analize sjemena, reprodukcije i održavanja rasadnika.
Nakon terenskog dijela, u prostorijama MSJA održana je prezentacija rezultata cjelokupnog KEZ programa, uz prigodan svečani koktel. Događaju su prisustvovali predstavnici Opštine Ulcinj, JUSMŠ „Bratstvo – Jedinstvo“, volonteri i neformalna grupa „Majke za Majke“, koji su zajedno sa organizatorima obilježili kraj prvog edukativno-kreativnog ciklusa KEZ-a.
Posebna zahvalnost upućena je svim predavačima koji su svojim znanjem i energijom doprinijeli uspjehu programa: Darku Saveljiću, Vuku Vujišiću, Jeleni Perunčić, Nataši Kovačević, Selmi Luković, dr Seadu Hadžiablahoviću i Nenadu Pajoviću.
Zahvaljujemo se i svim učesnicima, a naročito učenicima JUSMŠ „Bratstvo i Jedinstvo“, predvođenim profesorima Haxhere Gjenašević i Admirom Ardollijem, čija je posvećenost i entuzijazam dali poseban pečat ovom programu.
REZULTATI KOJI INSPIRIŠU
- Više od 300 učesnika iz različitih generacija
- Sedam edukativnih radionica i terenskih aktivnosti
- Formiran rasadnik autohtonih vrsta i postavljena je klupa od recikliranog materiala 3D Sobe
- Zasađeno 30 sadnica hrasta crnike (Quercus ilex) u Parku prirode „Ulcinjska solana“ — formirana Aleja autohtonih vrsta
- Ojačana saradnja između škola, nevladinog sektora, medija i Opštine Ulcinj
- Kreiran prepoznatljiv identitet KEZ-a kao prostora dijaloga, akcije i edukacije
Projekat „Kutak ekološkog zajedništva – KEZ“ dokazao je da kada zajednica djeluje zajedno – priroda dobija svoj glas. Uspostavljena partnerstva i nove inicijative nastaviće da žive i nakon završetka projekta, stvarajući temelj za održivi razvoj i jačanje ekološke svijesti u Ulcinju.
KEZ – je mala zelena misija u srcu Ulcinja.
